مطالب علمی

تصویر جرم کیهانی ای شبیه عروس دریایی توسط تلسکوپ فضایی هابل

در نگاه نخست یک هلال آبی روشن در این تصویر از تلسکوپ فضایی هابل خودنمایی می کند. آیا آن یک پرنده است؟ یک هواپیما است؟ مدرکی دال بر حیات فرازمینی است؟ نه- آن یک کهکشان می باشد.



شکل این کهکشان به طور قابل قبولی چیزی عجیب و غریب به نظر می رسد بنابراین گیج شدن در موردش طبیعی است. این موضوع به دلیل پدیده ای به نام عدسی گرانشی است. در این تصویر تاثیر گرانشی یک خوشه کهکشانی پرجرم به نام SDSS J1110+6459 باعث شده که فضا-زمان اطرافش خم شده و تاب بردارد و در نتیجه مسیر نورهایی که از نزدیکش می گذرند را تغییر می دهد. تعدادی دیگر از نشانه های عدسی گرانشی (نوارها، حبابها، خطهای خمیده، شکلهای نامنظم) را نیز به صورت نقطه ای در اطراف تصویر می توان دید.



دقیقاً در زیر سمت راست کمان آبی برجسته یک نوع کهکشان جالب و کمیاب به نام کهکشان عروس دریایی که به نظر می رسد از آن مواد آبی روشن می چکد، نمایان می شود. اینها کهکشانهایی هستند که نوعی گاز را طی فرایندی به نام استخراج تحت فشار کوبشی کهکشانی- galactic ram-pressure stripping- از دست می دهند. در این فرایند، کششی که به دلیل حرکت کهکشان در فضا به وجود می آید باعث می شود گاز از کهکشان خارج شود.