جایزه نوبل فیزیک 2018 مشترکا به سه دانشمند رسید
جایزه نوبل فیزیک 2018 به خاطر تلاش‌های پیشگامانه در تبدیل لیزرها به ابزاری سودمند، به صورت مشترک به سه دانشمند رسیده است.
در دومین روز از معرفی برندگان جوایز نوبل امسال، سه دانشمند با نام‌های آرتور اشکین (Arthur Ashkin)، جرارد مورو (Gérard Mourou) و دونا استریکلند (Donna Strickland) به صورت مشترک جایزه نوبل فیزیک 2018 را دریافت کنند.
اشکین، یک محقق در Bell Laboratories در نیوجرسی، «انبرک‌های نوری» را اختراع کرده است؛ ابزاری که در آن از پرتوهای متمرکزشده نور برای گرفتن اجزا، اتم‌ها و حتی سلول‌های زنده استفاده می‌شود. محققان از این وسیله به صورت گسترده برای مطالعات خود استفاده می‌کنند.
مورو از مدرسه پلی‌تکنیک فرانسه و دانشگاه میشیگان و همین‌طور استریکلند از دانشگاه واترلو کانادا، با استفاده از تکنیکی که پرتو نور را بسط داده و سپس آن را تقویت می‌کند، راه را برای ایجاد قوی‌ترین اشعه‌های لیزری که تاکنون توسط بشر ساخته شده است، هموار کردند.
اولگا باتنر (Olga Botner)، یکی از اعضای کمیته جایزه نوبل، با اشاره به عمل جراحی میلیون‌ها انسان با استفاده از لیزر و همچنین استفاده میلیاردها نفر از مردم سراسر دنیا از درایوهای نوری، پرینترهای لیزری و اسکنرهای نوری، از لیزر به عنوان یکی از مثال‌های متعددی یاد کرد که چگونه می‌تواند زندگی روزمره ما را متحول کند.
کمیته نوبل در توییت‌های جداگانه، به دستاوردهای این محققان اشاره کرده است:
پرتوهای لیزر فوق‌العاده تیز، برش یا سوراخ کردن متریال‌های مختلف با دقتی بسیار بالا را امکان‌پذیر می‌کنند. سالانه میلیون‌ها عمل جراحی با استفاده از تیزترین پرتوهای لیزر در حال انجام است.
افسانه‌های علمی حالا به یک واقعیت تبدیل شده است. انبرک‌های نوری، مشاهده، چرخش، برش، فشار دادن و کشیدن با نور را امکان‌پذیر می‌کنند. در بسیاری از لابراتوارها، از انبرک‌های نوری برای مطالعه فرآیندهای بیولوژیکی همچون پروتئین‌ها، موتورهای مولکولی، DNA یا زندگی داخلی سلول‌ها استفاده می‌شود.
بعد از 55 سال، استریکلند نخستین زنی است که جایزه نوبل فیزیک را دریافت می‌کند. پیش‌تر، ماریا ژئوپرت مایر در سال 1963 برای تحقیق بر روی ساختار پوسته‌ای هسته برنده جایزه نوبل در فیزیک شده بود.
منبع :ScienceAlert