مطالب علمی

قمر کیوان، تیتان منزلگاه دریا ها و دریاچه های پرشده با هیدروکربنهای مایع می باشد اما چه چیز فرورفتگی سطح آن را تشکیل می دهد؟ یک مطالعه تازه با استفاده از داده های ماموریت کاسینی مشترک بین ناسا و آژانس فضایی اروپا نشان می دهد که سطح این قمر در فرایندی مانند به وجود آمدن چاه فاضلاب در زمین حل شده است. به غیر از زمین، تیتان تنها جرم شناخته شده در منظومه خورشیدی می باشد که دارای دریاچه ها و دریاهای سطحی می باشد که توسط فضا پیمای کاسینی رصد شده اند. اما در دماهای سطح منجمد و یخ بسته تیتان- حدود منفی 180 درجه سلسیوس- متان و اتان مایع، بیش از آّب، هیدروکربنهای تیتان را در مقایسه با آب زمین در بر می گیرند.کاسینی دو نوع متان- و اتان- را شناسایی نموده که فرورفتگیهایی که شکل مشخصی را نزدیک قطبهای تیتان به وجود آورده اند را پر می کند. دریاهای گسترده ای وجود دارند که چند صد کیلومتر عرض و تا چند صد متر عمق دارند و توسط کانالهای شبه رودخانه ای شاخه ای تغذیه می شوند. همچنین تعداد زیادی دریاچه های کم عمقتر و کوچکتر با لبه های هموار و دیوارهای پر شیب که عموماً در منطقه های مسطح یافت می شوند وجود دارند. کاسینی همچنین تعداد زیادی فرورفتگی خالی را رصد نموده است. این دریاچه ها عموماً در ارتباط با رودها نیستند و اینگونه تصور می شود که انباشته از باران و مایعهایی می باشند که آنها را از زیر سطح تغذیه می نمایند. بعضی از این دریاچه ها پر شده و دوباره طی چرخه فصلی 30 ساله بر روی کیوانو تیتان خشک می شوند. اما دقیقا چطور فرورفتگیهایی که میزبان دریاچه ها می باشند و در منطقه های مرتفع به وجود ی آیند خیلی کم درک شده اند. دانشمندان فهمیدند که 50 میلیون سال طول می کشد تا یک فرورفتگی 100 متری در منطقه های نسبتا بارانی قطبهای تیتان به وجود آید که همسان با دوران جوانی سطح ماه می باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد کاسینی به آدرسهای زیر رجوع نمایید:

http://www.nasa.gov/cassini 

 http://saturn.jpl.nasa.gov