"به نام خداوند هستی بخش"
وخورشید (نیز برای آنها آیتی است) که پیوسته به سوی قرارگاهش در حرکت است. این تقدیر خداوند قادرو داناست. (
گذر ناهید 17خرداد سال91
گذریاعبوریک سیاره از مقابل خورشید یک رویداد تقریباً نادراست.ازدیدناظر زمینی فقط دیدن عبور عطارد وناهید امکان پذیر است. به طور میانگین درهرقرن گذرعطارد 13باررخ می دهد. برخلاف آن گذر ناهید درهرقرن دوبار رخ می دهد . گذرقبلی ناهید درسال 2004میلادی بود.
اگر ناهید در صفحه زمین (دایره البروج) به دورخورشید می چرخید ماشاهد گذرناهید از مرکز خورشید (که حدودهفت ونیم ساعت طول می کشد)درهر مقارنه داخلی که هر584روزیک باراست ،بودیم. درمدارواقعی آن که 4/3 درجه میل دارد در هر46 مقارنه داخلی یک مورد گذرخواهیم داشت .
گذر چیست؟
گذر سیارات ازمقابل خورشید از دید ناظرزمینی تنها برای دوسیاره تیر وناهید (سیارات داخلی مدارزمین) رخ می دهد. زمان گذر،زمین ،سیاره وخورشید بریک خط قرار دارند .گذرتیر درهر قرن 13باررخ می دهد اما گذرناهید درهرقرن دوباررخ می دهد. پدیده گذر مثل خورشیدگرفتگی است بااین تفاوت که درخورشید گرفتگی کامل، ماه تمام قرص خورشیدرا می پوشاند اما سیاره تیروناهید به دلیل اینکه از زمین خیلی دورند درهنگام گذر مثل لکه گرد سیاهی بر قرص درخشنده خورشید ظاهر می شود.
دیدن ناهید قبل وبعد گذر
ناهید در روزمی تواند دیده شود البته اگرشما دقیقاً بدانید که باید به کجا نگاه کنید. برای مثال ممکن است به ماه نزدیک باشد . حتی ممکن است به خورشید درتاریخ مقارنه داخلی یا چند ساعت قبل آن نزدیک باشد.دیدن آن وقتی ارتفاعش در بالاترین حالت قرار دارد ساده است .این زمان برای شاهدان نیم کره شمالی وقتی است که ناهید از8 درجه شمالی خورشید می گذرد مثل 27 مارس 2009و25 مارس 2017 وبرای شاهدان نیم کره جنوبی وقتی است که ناهید از حدود 8 درجه ای جنوب خورشید می گذرد مثل 18آگوست 2007 و15آگوست 2015.
تاریخچه گذر
این گذر تنها هشتمین گذر ناهید از زمان اختراع تلسکوپ در سال 1609 می‌باشد. (ممکن است موارد قبلی گذر توسط رصدکنندگان ژاپنی که خورشید را در ارتفاع خیلی پایین می دیدند مورد توجه قرار گرفته باشد).
یوهانس کپلر به اشتباه تخمین زد که تیر از خورشید در 27 ماه می سال 1609 گذر می‌کند و فکر می‌کرد که با تاباندن نور از میان یک سوراخ در روی دیوار بر روی یک صفحۀ کاغذ آن را دیده است . ده سال بعد زمانی که گالیله با تلسکوپ لکه‌های خورشیدی را کشف نمود، کپلر فهمید که این چیزی بوده که او در ابتدا دیده است. او به درستی و به طور شگفت آوری پیشبینی کرد ناهید و تیر هر دو در 7 نوامبر و 7 دسامبر از خورشید گذر می‌کنند گذر تیر از پاریس توسط پیر گاسندی چند ساعت زودتر از زمان پیشبینی شده رصد شد. سیاره 6 برابر کوچکتر از آن چیزی بود که آنها انتظار داشتند؛ همین باعث شد منجمان معاصر او به رصد او شک کنند و کشف او را مبنی بر اینکه رصد با تلسکوپ انجام شده نپذیرند. اما این اولین گذر مطمئن، دقت عمومی کل منظومۀ سیاره‌ای کپلر را اثبات نمود. گاسندی یک ماه بعد سعی نمود تا گذر ناهید را رصد کند اما نتوانست چون ما اکنون می‌دانیم گذر نیم ساعت قبل از طلوع خورشید در پاریس تمام شده این مساله ناراحت کننده ای بود زیرا طبق پیشبینی کپلر گذر بعدی ناهید بیش از یک قرن بعد اتفاق می افتاد
مراحل گذر
لحظه ای که قرص سیاره ازبیرون باخورشید مماس می شود زمان این گذر آغازمی شود و آن راتماس اول می گویند. حدود25 دقیقه بعد، در تماس دوم، قرص سیاره از درون با خورشید مماس می شود وبعداز آن حدود چند ساعت ، سیاره از مقابل خورشید حرکت می کند، و زمانی که قرص سیاره به لبه دیگر خورشید برسد، تماس سوم اتفاق می افتد و در تماس چهارم درنهایت سیاره با خورشید از بیرون مماس می شود وگذر به پایان می رسد.
گذر ناهید سال 1391
خورشید1392000کیلو متر قطر داردو 1891 ثانیۀ زاویه ای پهنا دارد .ناهید12100کیلومتر قطر دارد و58 ثانیه زاویه ای پهنا که33 بار کوچکتر از خورشید است اما به اندازه کافی بزرگ می باشد که برای چشم غیر مسلح قابل رویت باشد(هرچند که چشم غیر مسلح نباید تلاش کند تابه خورشید نگاه کند ).در میانۀ گذر، این نقطه سیاه 391 ثانیه قوسی از لبه خورشید و554 ثانیه قوسی ازمرکز آن فاصله دارد .در اینجا زمان جهانی پیش بینی شده برای گذرمیانه و چهار لحظه که " تماسها " نامیده می شوند آورده می شود .تماسها لحظه هایی هستند که دیسک ظاهری سیاره مماس بر لبه خورشید موقع ورود و خروج می شود . عبور سیاره ناهید از مقابل خورشید در تاریخ 17 خرداد 1391 (6ژوئن) از ساعت5و 59دقیقه تا ساعت 9و19دقیقه و31ثانیۀ بامداد به وقت ایران (ساعت 1:29:36تا4:49:31به وقت جهانی)خواهد بود. تمام دورۀ گذر درمناطقی از زمین که رو به خورشید می باشد دیده می شود که شامل : قطب شمال ، آلاسکا ،شمال غربی کانادا، گرینلند به جز دماغه جنوبی ،ایسلند ، اسکاندیناوی شمالی ، روسیه شمالی ، سیبری ، مغولستان ، بیشتر چین ،ژاپن ، فیلیپین ، شمال مرکز وشمال استرالیا ،نیوزلند به جز باریکه ساحل شرقی هر دو جزیره و غرب و شمال غرب اقیانوس آرام شامل هاوایی دراین زمان رو به خورشید هستند.ودر ایران تماس های سوم وچهارم سیاره ناهید باخورشید قابل مشاهده است .وبهترین نقاط درایران در مناطق شرق کشور است.
رصد گذر ناهید
شده به خورشید نگاه نکنید. در یک مقوا با سوزن یک سوراخ ایجاد نمایید و اجازه دهید نورخورشید از درون آن بر از آنجایی که شعاع ناهید تقریباً یک دقیقه قوسی است دیدن گذر آن بدون بزرگنمایی تلسکوپ یا دوربین ممکن است (البته بایستی ازفیلتر محافظ استفاده کنیم ).با این حال سیاره ظاهراً شعاع ظاهری خورشید است. پس دیدن این رویداد به وسیله یک دوربین دوچشمی یا یک تلسکوپ کوچک ،یک رصد قابل قبول تری را نتیجه خواهد داشت. برای داشتن یک رصد ایمن تمامی دوربین های دو چشمی و تلسکوپ های مورد استفاده برای این امر می‌بایستی به خوبی با فیلترهای خورشیدی تجهیز شده باشند تا از مضرات امواج فرابنفش وامواج مضربه چشم جلوگیری شود. وسایل مورد نیاز برای دیدن این گذر درست مثل همان وسایلی هستند که برای عکس برداری از خورشید به کار می روند. برای اجتناب از نابینا شدن ، باچشم غیر مسلح یاهر نوع محافظ اشتباه مثل عینک آفتابی یا شیشه دودی یاآب رنگی یافیلم ظاهر روی یک پرده سفید بیافتد و فاصله ها را آنقدر تغییردهید تا یک تصویر واضح ببینید.
*آخرین گذر در سال 2117 رخ می دهد. 105 سال بعد