مطالب علمی

خوشه کهکشانی بسیار بزرگ آبل 2744 آنقدر پر جرم است که گرانش قدرتمند آن نوری که از کهکشانهای پشت آن آمده را خم می نماید به طوریکه اجرام پس زمینه آن را که در حالت عادی دیده نمی شوند به طور بزرگتر و درخشانتر از حالت عادی نمایان نموده است.

تلسکوپ فضایی هابل ناسا با نگاه به درون یک شیشه بزرگ کننده کیهانی عظیم یک کهکشان کوچک و محو را پیدا نموده، یکی از دورترین کهکشانهایی که تا به حال دیده شده است. این کهکشان کوچک طبق تخمین بیش از 13 میلیارد سال نوری با ما فاصله دارد.

این کهکشان فرصت مشاهده گذشته خیلی دور، سالهای شکل گیری جهان را به ما می دهد و ممکن است تنها مشتی از خروار باشد.

این کهکشان یک مثال از چیزی است که این گمان در موردش می رود که یک توده انبوه از جرمهای محو و کوچک باشد به طوریکه حدود 500 میلیون سال بعد از مهبانگ در آغاز جهان وجود داشته.

این خوشه ها آنچنان پرجرم هستند که گرانش آنها نوری که از میان آنها می گذرد را خم نموده و بنابراین اجرام پس زمینه خود را بزرگتر، درخشان تر و خمیده می نمایند که به این پدیده عدسی گرانشی می گویند.

هر یک از تصویرهای بزرگ شده کهکشان مورد نظر را 10 بار بزرگتر و درخشانتر از حالت عادی بدون بزرگنمایی نشان می دهد.

این کهکشان تنها 850 سال نوری عرض دارد- 500 بار کوچکتر از کهکشان راه نوری- و تقریباً جرمی تنها برابر 40 میلیون خورشید دارد. برای مقایسه کهکشان راه شیری جرمی برابر چند صد میلیارد خورشید را دارا می باشد. و این کهکشان هر سه سال تقریبا یک ستاره تشکیل می دهد در حالیکه کهکشان راه شیری تقریباً در هر سال یک ستاره تشکیل می دهد.

برای تصویرها و اطلاعات بیشتر به آدرس زیر رجوع نمایید:

http://www.nasa.gov/hubble

بخش علمی مرکز علوم و ستاره شناسی تهران