ذات‌الکُرسی
ذات‌الکُرسی از صورت‌های فلکی است که در نیم‌کره شمالی زمین دیده می‌شود،که به شکل Wکنار هم قرار گرفته اند، نیز ستاره قطبی را به ما نشان می دهد.بطوریکه نیمساز زاویه کوچکتر به سمت ستاره قطبی اشاره میکند.این صورت فلکی به آسانی قابل مشاهده است. دو ستارهانتهایی آن راهنمای خوبی برای پیدا کردن خرس بزرگ است.
ذات‌الکرسی در کهکشان راه شیری قرار دارد، بنابراین اجرام زیادی مانند سحابی ها، خوشه های ستاره ای، گازهای گردوغبار در آن قرار دارند. نخستین بار توسط عبدالرحمان صوفی رازی با چشم غیرمسلح رصد شد و مورد مطالعه قرار گرفت.
ذات به معنی صاحب، و کُرسی به معنی تخت، است. در نتیجه معنی کلی آن "صاحب تخت پادشاهی" است.
این صورت فلکی شبیه یک صندلی(کرسی، عرش، منبر) است.دو ستاره مهم و پرنور آن صَدر و کَفُّ‌الخَضیب(به معنای کف دست رنگ شده) می‌باشند.
این پیکر آسمانی بهترین نقطه شروع برای یافتن ستارگان در پاییز است. پنج ستاره اصلی در آن، مانند حرف W کنار هم قرار گرفته‌اند و با اینکه هیچکدام روشنتر از قدر اول نیستند به راحتی می‌توان شکل W یا M را مشاهده کرد. درخشانترین ستاره ذات الکرسی ستاره صدر در راس غربی W واقع است. اگر از ستاره میانی W یعنی گاما-تخت‌نشین، خطی فرضی را به صدر وصل کنیم و آن را ۱۰ برابر فاصله دو ستاره امتداد دهیم به صورت فلکی بزرگ فرس اعظم یا اسب بالدار میرسیم. ستارگان اصلی آن مربع بزرگی را می‌سازند که مربع فرس اعظم نامیده می‌شود و قدر ستارگان آن کمتر از قدر اول است. در یک شب تاریک برای امتحان تیزبین بودنتان می‌توانید ستارگان درون آن را بشمارید که به بیش از ۱۲ تا هم می‌رسند.
اگر در آندرومدا، دومین جفت ستاره شکلV را بسوی تخت‌نشین و به اندازه فاصله خودشان امتداد دهیم به یک لکه نورانی میرسیم که کهکشان مارپیچی M31 نام دارد. این کهکشان شبیه کهکشان راه شیری است که درفاصله۲٫۹ میلیون سال نوری از ما قرار گرفته و نزدیک‌ترین کهکشان از نظر فاصله‌است و با چشم غیر مسلح نیز دیده می‌شود.
اگر دو ستاره آلفا و بتا که در راس عمودی ذات الکرسی قرار دارد را در جهت بتا دنبال کنیم، به صورت فلکی قیفاووس میرسیم.
این سه صورت فلکی در اساطیر باستان با هم خانواده‌ای را تشکیل می‌دهند که آندرومدا شاهدخت اتیوپی دختر قیفاووس و کاسیوپیا (ذات الکرسی) بوده‌است.
بخش علمی مرکز علوم و ستاره شناسی تهران