تلسکوپ
تلسکوپ وسیله ای است که برای مشاهده اجرام آسمانی فضایی بااستفاده از تابش الکترومغناطیس طراحی شده است.اولین تلسکوپ تقریبا درهلند اختراع شد. کلمه تلسکوپ میتواند به تمام حیطه وسایل عملیاتی درسرتاسر ناحیه میدان الکترومغناطیس اشاره داشته باشد.
اخترشناسان برای مشاهده بهترآسمان، تلسکوپها را در کوهستانها و نواحی عاری از گرد و غبار و نور شهرها، نصب می‌کنندبا این وجود برای رصد آسمان، در بند شرایط جوی هستند. امروزه تلسکوپ ها در دنيايي که به دنبال ناشناخته هاي فضاهاي دوراز مادر زمين مي گردد نقش مهمي ايفا مي کنند. تلسکوپ ها نور اجرام سماوی را جمع آ وری کرده با متمرکز نمودن امواج نوری یک تصویر تشکیل میدهند. امروزه اکثر ستاره شناسان از تلسکوپ به تنهائی استفاده نمیکنند بلکه به آن ابزاری نظیر دوربین رایانه و طیف نما متصل میکنند تا بیشترین اطلاعات ممکن را از نور بگیرند. تلسکوپ چه کوچک و چه بزرگ ابزاری است که این توانایی را به مامی دهد تا اعماق آسمان را چه برای تفریح و چه برای تحقیقات علمی رصد کنیم.
هزاران سال بود که مطالعه ستارگان فقط از راه چشم انجام می گرفت. اولین مدارک استفاده از تلسکوپمربوط به تلسکوپ شکستی است که در سال1608درهلند بدست آمده است. گالیله درسالهای بعد اصلاحات بزرگی روی این طرح انجام داد این پدیده که درآینه میتواند به جای عدسی مورد استفاده گیرد محصول تحقیقی بود که مدت کمی پس از اختراع تلسکوپ شکستیانجام شد.استفاده از آینه‌های سهمی گون باعث کاهش اصولی خطای کروی و عدم وجودخطای رنگی شد که تعداد طرح پیشنهادی و تلاشهای زیادی برای ساخت آینه بازتابی رادر پی داشت.درسال 1668 ایزاک نیوتن اولین تلسکوپ بازتابی کاربردی را ساخت که بعدها تلسکوپ بازتابی نیوتنی نام گرفت. اختراع عدسی بی رنگ در سال 1733خطای رنگی را اندکی تصحیح کرد.امروزه توانایی ساخت عدسی‌های ساده کوتاهترنقش مهمی در تلسکوپهای شکستی دارد.تلسکوپ بازتابی اگرچه توسط مشکلات رنگی موجود در شکستهای نور محدودنمیشود اما بر اثر تیرگی سریع دچار اختلال میشوند که این مشکل با استفاده از آینه‌های فلزی که در طب کاربرد داشتند حل شد ومشکل سبک سازی آینه‌های فلزی نیز باساخت آینه‌های شیشه ای نقره اندود درسال 1857و آینه‌های اندود شده توسط آلومینیوم درسال 1932 حل شد. حداکثر اندازه فیزیکی برای تلسکوپهای شکستی درحدود1متر(40)اینچ است.اکثریتقریب به اتفاق تلسکوپهای ساخته شده در قرن بیستم ازنوع بازتابی بودند بزرگترینتلسکوپهای بازتابی در حال کار بزرگتر از 10 متراست همچنین قرن بیستم پیشرفت درساخت تلسکوپهای فعال در طیف بزرگ از طول موجها(از امواج رادیویی تا امواج گاما)رانشان می دهد.اولین تلسکوپ رادیویی هدفمند نیز در سال 1937 وارد عملیات ساخت شد.سپسپیشرفت شگرفی در تنوع مجموعه ابزار نجومی انجام شد. ساخت دوربین را اولین بار به یک عینک ساز هلندی بنام هانسلیپرشی نسبت میدهند. وی با کنار هم گذاشتن چند عدسی توانسته بود وسیله‌ای بسازدکه اجسام دور را بزرگ تر نشان دهد.
اما بدون شک اولین مخترع تلسکوپ شکستی نجومی را گالیله می‌دانیم. او برای اولین بار با استفاده از دو عدسیکه خود ساخته بود توانست آسمان را رصد کند و به بررسی ماه، اقمار مشتری، و سایراجرام آسمانی بپردازد. بزرگنمایی اولین تلسکوپگالیله حدود ۳ برابر بود ولی بعدها توانست تلسکوپی با بزرگنمایی ۳۰ برابر نیزبسازد. با این وجود تلسکوپهای گالیله کیفیت بالایی نداشتند و دلیل آن مشکل بودنساخت عدسی و همچنین وجود شیشه‌های نامرغوب بود.
اغلب گالیله را نخستین کسی می‌دانند که ازتلسکوپ برای مشاهدات نجومی بهره گرفت. تا آن زمان شناخت بشر از آسمان محدود بهقوه بینایی بود و ابزاری برای مشاهده آسمان وجود نداشت. اخترشناسانی چون گالیله و کپلر به کمک تلسکوپ دامنه آگاهی بشر از هستی را وسعت بخشیدند.این منجمان با بهره گیری از تلسکوپ، بر باورهای باطل بشر درباره مرکزیت زمین درکائنات، خط بطلان کشیدند.
تلسکوپ در سده ۱۸ میلادی برای ستارهشناسان به ابزاری غیر قابل چشم پوشی بدل شده بود. با پیشرفت فن تراش عدسی‌هاو دانش اپتیک، تلسکوپهای بزرگتر و بهتر در رصد خانه‌ها نصب شد. حال آدمی سیارات وستارگانی را می‌دید که پیش از اختراع تلسکوپ از وجود آنها بی خبر بود. او به یاری تلسکوپ پی برد جهان بزرگتر از پندارهایش است. با افزایش بزرگنمایی و وضوح تصاویر تلسکوپ ها، دامنه شناخت بشر از دنیای پیرامونش، بزرگ و بزرگترشد. با این حال در آغاز سده بیستم، اغلب ستاره شناسان اعتقاد داشتند که، جهان فقط از یک کهکشان تشکیل شده‌است که همان راه شیری است که منظومه خورشیدی از اجزای آن است. در سال ۱۹۲۴ ادوین هابل، ستاره شناس آمریکایی با استفاده ازتلسکوپ ۱۰۰ اینچی خود کهکشانهای بسیاری، خارج از کهکشان راه شیری، رصد کرد. وی مشاهده کرد که کهشکانها در حال دور شدن از یکدیگر هستند. پس جهان در حال گسترش است. کشف وی بار دیگر مرزهای شناخت هستی را فروریخت و در پی آن نظریه انفجار بزرگ مطرح شد که تاکنون بهترین پاسخ به دورشدن کهکشانهاست.