ابر زمین پر از بخار اسپیتزر
تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا به این امر دست یافته است که چگالی سیاره خارجی "55 کنکری ایی" که برای اولین بار در سال 2004 کشف شد, از گزارش قبلی که در مورد چگالی این سیاره داشته است کمتر است. به جای یک سطح ناهموار صخره ای, بخار آب و دیگر گازها از سطح گداخته این سیاره بر می خیزد.
این سیاره درونی ترین سیاره از 5 سیاره شناخته شده منظومه 55 کنکری ایی است, که فاصله این منظومه با ما 40 سال نوری می باشد. آنقدر نزدیک که در یک شب با آسمان صاف با چشم غیر مسلح نیز بتوانیم آن را رصد کنیم. مدار گردش این سیاره 26 برابر نزدیکتر از مدار گردش عطارد به دور خورشید است که کمتر از 18 ساعت است. در میان سیاره های خارجی, این سیاره مدعی داشتن کمترین زمان گردش به دور ستاره اش است.
از دید اسپیتزر, طبیعت ناپایدار سیاره های خارجی ما را قادر به انجام رصدهایی نو و با جزئیات بیشتر کرده است.
برایس- اولیویر دیموری از موئسسه تکنولوژی ماساچوست در مصاحبه با Astronomy Nowمی گوید: "مشاهدات دقیق بدست آمده از اسپیتزر یک اندازه گیری منحصر به فرد از شعاع سیارات ارائه کرده است." شعاع این سیاره بیش از دو برابر زمین و جرمی معادل 7.8 برابر زمین دارد." ما از زمان کشف سیاره جرم آن را می دانستیم, در نتیجه اندازه گیری های ما برای دانستن چگالی سیاره 55cnc e و کاوش بر روی مواد تشکیل دهنده آن بسیار پر ارزش بوده است. مشاهدات اسپیتزر به ما این اجازه را داد تا با قاطعیت به این نتیجه برسیم که این سیاره از مواد فرار زیادی همچون بخار آب تشکیل شده است. این امر برای سیاره ای که اینقدر به ستاره اش نزدیک است یعنی در جایی قرار دارد که دمای زیاد چنین اتمسفری را تبخیر می کند, بسیار غیر منتظرانه بود. بنابراین رازهای 55 cnc e فاش نشده باقی می ماند.
ما تخمین زده ایم که درجه حرارت سطح سیاره به حد اقل 1760 درجه سلسیوس می رسد, این سیاره با مدار کم شعاعش بسیار شبیه جهان های برزخ مانندی مثل CoRoT-7b و Kepler-10b است. با این حال چگالی کم آن بیشتر شبیه سیاره بزرگتر از زمین GJ1214b است. دیموری و تیمش این نظر را دارند که حدود یک پنجم جرم این سیاره از عناصر و ترکیبات سبکی چون آب تشکیل شده است. ولی این نظر در حالتی که در این دمای بالا آب در حالتی خاص, یعنی بین مایع و گاز باشد کاربرد دارد.
این ویژگی های جالب بر گذشته مبهمی دلالت دارد. به احتمال زیاد زندگی خود را به صورت یک سیاره گازی دور از خورشید و شبیه نپتون شروع کرده است. روابط گرانشی بین پنج سیاره شناخته شده در این منظومه باعث مهاجرت سیارات به داخل و حرکت گردشی مرگباری به درون ستاره شده است.
نیموری می گوید: مشاهدات آتی به اندازه گیری(زمان رخ دادن این حرکت گردشی مرگبار) کمک بزرگی خواهد کرد. ما برای مشاهدات تازه اسپیتزر که سال آتی انجام می گیرد برنامه ریزی کرده ایم, این مشاهدات شامل گرفت این ابر زمین است که به فهم ویژگی های گردشی اش کمک می کند.
منبع:www.astronomy-education.com